به گزارش پایگاه خبری ارز پرس، عمده‌ترین وظایف مسئولان قضایی استماع بدون واسطه مشکلات حقوقی و قضایی مراجعان جهت رفع مشکلاتشان بوده و ارتباط مستقیم و بدون واسطه با مردم، تکریم ارباب‌رجوع، رسیدگی دقیق و عادلانه به پرونده‌ها از سیاست‌های قوه قضاییه است.
ارتباط بی‌واسطه با مردم برای استماع درخواست‌های حقوقی و قضایی آنها به‌منظور رفع مشکلاتشان یکی از مزایای ملاقات‌های مردمی است که این امر موجب ارتقای رضایتمندی و جلب اعتماد عمومی می‌شود.
بر همین اساس مرکز ارتباطات مردمی قوه قضاییه بیش از سایر ادارات و برخی نهادهای قضایی، عمده‌ترین مشکلات قضایی را استماع و به افراد، نهادها و مراجع ذی‌ربط انتقال می‌دهد به‌طوری‌که بیشترین درخواست‌های مردمی دیدار و ملاقات با ریاست قوه قضاییه و مسئولین عالی قضایی است.
بسیاری از مردم به اداره‌ی کل ارتباطات مردمی قوه قضاییه مراجعه می‌کنند و خواستار دیدار با معاونان، مسئولان عالی‌رتبه و شخص رییس قوه هستند بنابراین خواسته‌های خود را به قضات مستقر و یا کارشناسان حقوقی مطرح کرده و بسیاری از آن خواسته‌ها را جهت ضبط مطالب، به رشته تحریر درمی‌آورند.
برگزاری میز خدمت و جلسات ملاقات مردمی هر هفته و به‌طور منظم در مرکز ارتباطات مردمی قوه قضاییه، مجتمع‌های قضایی، دادگستری کل استان‌ها و شهرستان‌ها برگزار می‌شود که غیر از کم کردن فاصله مردم با مسئولان قضایی به شهروندانی که مسافت طولانی با مراکز قضایی دارند، کمک می‌کند تا در این جلسات بتوانند مشکلات و دغدغه‌های خود را با مسئولان قضایی در میان بگذارند.
موارد مهم، قابل‌تأمل، چالشی و یا غامض به سمع و نظر مدیرکل ارتباطات مردمی یا استحضار رییس حوزه ریاست قوه قضاییه می‌رسد. وجود این نهاد به‌منظور استماع، دریافت اطلاعات و بررسی معضلات مردم و متقابلاً تلقین حس اعتماد و اطمینان به مراجعین که نهادی برای گوش سپردن و شنیدن سخنان و درد و دل‌های مردم بوده فی‌نفسه ارزشمند است.
رهبر انقلاب اسلامی در تاریخ ۷ تیر ۱۴۰۰ در دیدار با رییس و مسئولان قوه قضاییه گفت که یکی از نقاط قوّت کار در قوّه قضاییه همین رفتن بین مردم است. این را ترک نکنید؛ این کارِ بسیار خوب و مهمی است و برکات زیادی دارد؛ هم رفتنِ داخل مردم، هم ارتباط داشتنِ با گروه‌های فعّال جامعه؛ فعّالان دانشگاهی، فعالان حوزه‌ای، فعّالان اقتصادی، فعّالان بخش مربوط به مسائل زنان که یک عدّه‌ای در این قضیّه فعّال‌اند؛ یا مساله اقوام؛ ارتباط با این‌ها خیلی مهم است. اینکه مسئولین قوه، به خصوص رییس قوه با مجموعه‌هایی که در این زمینه‌ها مشغول کارند، ارتباط داشته باشد، خیلی چیز مهمی است.
ایشان همچنین در تاریخ ۶ تیر ۱۴۰۲ در دیدار با رییس و مسئولان قوه قضاییه بیان کردند که نکته‌ی دیگر هم مساله برخورد با مراجعان است که این را هم ماقبل‌ها گفته‌ایم و یک جاهایی هم البتّه انجام‌گرفته؛ این خیلی تأثیر دارد؛ یعنی کسی که مراجعه می‌کند به دادگستری، اگر چنانچه با اخم آن‌کسی که به او مراجعه شده مواجه بشود، این دل‌شکسته از آنجا بیرون می‌آید، ولو حالا شما آن اخم را بکنید بعد هم به‌کارش رسیدگی کنید، این باز همان تأثیر سو را دارد و فرق نمی‌کند؛ یعنی برخوردِ خوب . البتّه کار سختی است، بنده می دانم؛ یعنی مراجعات مردمی گاهی اوقات واقعاً انسان را خسته می‌کند؛ در نوع مواجهه و مراجعه، آدم خسته می‌شود، اعصاب انسان لکن باید تحمل کرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای همواره به مقامات و مسئولان دستگاه قضا در مرکز و استان‌ها تکلیف کرده که نسبت به برگزاری ملاقات‌های مستمر مردمی اهتمام داشته باشند و مسائل و مشکلات مراجعه‌کنندگانی که به دستگاه قضایی رجوع می‌کنند را بررسی و رسیدگی کنند حتی در بخشی از سخنان خود گفت که تجربه نشان داده هر چقدر ارتباط ما با مردم صمیمی‌تر، آسان‌تر و نزدیک‌تر باشد، اول به نفع خود ما و بعد هم به نفع مردم است.
ارشاد حضوری مراجعان در مرکز ارتباطات مردمی قوه قضاییه
سید علی‌اصغر رفاهی نیز درباره ملاقات‌های مردمی صورت گرفته در آبان ماه سال ۱۴۰۲ در مرکز ارتباطات مردمی قوه قضاییه، اظهار کرد: از رویکردهای واحد پاسخگویی، توجه عمیق‌تر و بیشتر به جنبه‌های حقوقی مسائل مطروحه و ارشاد متقاضیان است. واحد ارشاد و معاضدت حقوقی در حال حاضر علاوه بر قضات متعدد مستقر در این اداره کل، یک کارشناس حقوقی ثابت نیز در مجموعه وجود دارد که نسبت به راهنمایی و ارشاد حقوقیِ مراجعین اقدام می‌کند.
وی افزود: در خصوص مراجعان حضوری، نتیجه نامه‌نگاری‌ها به استان دریافت و در خصوص مکاتبات صورت پذیرفته و همچنین پاسخ‌هایی که از استان‌ها به این اداره‌ی کل ارسال می‌شود و جهت پرهیز از حضور مراجعان، واحد پاسخگویی تلفنی به مردم نیز تعبیه‌شده است.
مدیرکل ارتباطات مردمی قوه قضاییه بیان کرد: در آبان ماه ۱۴۰۲ برای ۴ هزار و ۸۵۵ نفر مشاوره حضوری صورت گرفته و موارد لازم به مراجع قضایی منعکس‌شده است.
رفاهی ادامه داد: میانگین زمان انتظار برای مکالمه با مشاور به‌صورت حضوری در این ماه ۱۱ دقیقه بوده است.
پاسخگویی تلفنی
وی بیان کرد: به‌منظور اطلاع‌رسانی به مراجعان و چگونگی اطلاع آنها از شماره، تاریخ و مرجع ارسال مکاتبه‌ای انجام‌شده بابت درخواست آنها، شماره تلفن ۱۲۹، گزینه ۴ در نظر گرفته‌شده است، مراجعان حداکثر ظرف مدت ۲ هفته از تاریخ مراجعه می‌توانند با گرفتن این شماره از مکاتبه انجام شده در خصوص درخواست‌های خود با خبر شده و شماره، تاریخ و نام مرجع مکاتبه شده را دریافت و نسبت به پیگیری درخواست خود اقدام کنند.
مدیرکل ارتباطات مردمی قوه قضاییه اظهار کرد: در آبان ماه مجموعاً تعداد ۶۴۸ مورد تماس تلفنی (به مدت زمان هزارو ۸۱۳ دقیقه مکالمه) با این اداره کل برقرار شده و شماره و تاریخ نامه ارسالی و مرجع دریافت‌کننده درخواست به متقاضیان اعلام‌شده است.
درخواست‌های مردمی ثبت‌شده در تارنمای سامع
رفاهی ادامه داد: در ماه‌های اخیر و در پی همکاری‌های گسترده‌ی مراجع قضایی (به‌ویژه شهرستان‌ها) و نهادهای تابعه با اداره کل ارتباطات مردمی در خصوص ارجاعات سامع، به‌طور مرتب پاسخ‌های متعددی در خصوص درخواست‌های مردمی از این مراجع دریافت می‌شود که این پاسخ‌ها توسط کارشناسان بخش سامع، ملاحظه و در صورت لزوم کل یا قسمت‌هایی از پاسخ دریافتی به اطلاع متقاضی رسانده می‌شود.
وی بیان کرد: در آبان ماه ۱۴۰۲ تعداد ۷ هزار و ۶۰ مورد درخواست در سامانه اداره کل ارتباطات مردمی قوه قضاییه (سامع) ثبت شد که در مقایسه با ماهِ پیشین (با تعداد ۶ هزارو ۳۱۴ مورد) نشانگرِ افزایش ۱۲ درصدی موارد ثبت‌شده در تارنما است.
مدیرکل ارتباطات مردمی قوه قضاییه اظهار کرد: تعداد درخواست‌ها بر اساس موضوعات قضایی در سامانه سامع، ۱ هزار و ۵۳۱ مورد درخواست ملاقات حضوری، ۶۲۲ موردانتقاد از فرایند دادرسی، ۳۲۳ مورد اطاله دادرسی، ۲۹۹ مورد درخواست ارفاقات قانونی، ۲۲۸ مورد دریافت گزارش، ۲۳۱ موردانتقاد به نحوه اجرای آرا، ۱۴۴ مورد مشاوره و ارشاد و راهنمایی، ۱۶۵ موردانتقاد به رفتار و عملکرد، ۱۲۸ مورد درخواست اعمال ماده ۴۷۷ قانون آئین دادرسی کیفری، ۱۹ مورد مباحث تولید و ۳ هزار و ۳۷۰ مورد سایر موضوعات قضایی «درخواست‌های ساده» است.
رفاهی درباره اقدامات صورت گرفته نسبت به درخواست‌های مردمی ثبت‌شده در سامانه سامع گفت: ۸۹۲ مورد ثبت اولیه، ۲ هزارو ۲۳۲ مورد در دست اقدام و بررسی و نقص مدرک و…، ۱۹۰ مورد پاسخ مراجع مختلف به مرکز، ۳۳۳ مورد منتظر پاسخ مرجع رسیدگی و ۳ هزار و ۴۱۳ مورد خاتمه یافته و ارسال به متقاضی است.
تعداد افراد ملاقات شده توسط حوزه مدیریت و رؤسای ادارات
مدیرکل ارتباطات مردمی قوه قضاییه، گفت: روزانه علاوه بر اداره پاسخگویی، تعدادی افراد خواهان ملاقات با مدیرکل ارتباطات مردمی هستند که از آن اداره به دفتر مدیریت هدایت می‌شوند. در همین خصوص مدیر کل ارتباطات مردمی از ساعت ۷ صبح الی ۱۷ فقط به ملاقات و دیدار مردمی می‌پردازد. همچنین برای برخی افراد اقدام فوری یا اقناع حقوقی لازم است که به فراخور به معاون مدیرکل یا سایر ادارات زیرمجموعه هدایت می‌شوند. علاوه بر این، معمولاً نمایندگان تجمع‌کنندگان نیز جهت پیگیری خواسته خویش مراجعاتی داشته که به اداره ارتباطات و ملاقات‌ها مراجعه می‌کنند.
رفاهی، بیان کرد: تعداد افراد ملاقات شده توسط مدیرکل ۶۳۲ نفر، معاون مدیرکل ۱۰۴ نفر، اداره ارتباطات و ملاقات‌ها ۴۵ نفر، اداره بررسی و ارشاد قضایی ۱۱۸ نفر که در مجموع ۸۹۹ نفر ملاقات شده‌اند.
